Het komt vaak voor: eindelijk vakantie, en dan voel je je ineens niet lekker. Dit fenomeen wordt vaak verklaard door het “vakantieziekte-effect”. Tijdens drukke periodes staat je brein en zenuwstelsel voortdurend in een overdrive van stresshormonen zoals cortisol. Cortisol helpt je lichaam omgaan met stress door je alertheid en energie te verhogen, maar langdurige hoge cortisolspiegels kunnen je immuunsysteem verzwakken, je slaap verstoren en zelfs je spijsvertering beïnvloeden. Zodra je ontspant en die stress afneemt, krijgt je lichaam de ruimte om opgebouwde vermoeidheid en onderdrukte infecties naar boven te laten komen.
Het komt vaker voor dan je denkt: uit onderzoek blijkt dat een aanzienlijk deel van de mensen, tot wel 3 op de 10, klachten ontwikkelt aan het begin van hun vakantie. Dit fenomeen, ook wel het “vakantieziekte-effect” genoemd, is niet alleen vervelend, maar kan ook schadelijk zijn. Langdurige stress en verhoogde cortisolwaarden onderdrukken je immuunsysteem en kunnen leiden tot infecties of chronische klachten. Bovendien kan het herstel na zo’n periode je vakantieplezier flink verminderen.
Hier is een lijst van chronische klachten die kunnen ontstaan door langdurige stress en het “vakantieziekte-effect”:
- Chronische vermoeidheid: Aanhoudende uitputting door een overactief stresssysteem.
- Spanningshoofdpijn: Langdurige spierspanning kan hoofdpijn veroorzaken.
- Maag- en darmklachten: Zoals prikkelbare darm syndroom (PDS).
- Verzwakt immuunsysteem: Gevoeligheid voor infecties.
- Slaapproblemen: Insomnia of onderbroken slaap.
- Chronische pijn: Met name in de nek, schouders en rug door spanning.
- Hartklachten: Verhoogde bloeddruk of hartritmestoornissen.
- Mentale problemen: Angststoornissen en depressie.
Het is belangrijk om tijdig hulp te zoeken en stresspreventie serieus te nemen.
Om dit te voorkomen dat je deze klachten krijgt, kun je proberen de overgang naar rust minder abrupt te maken. Plan je agenda de dagen voor je vakantie minder vol, zodat je lichaam al kan wennen aan een rustiger tempo. Daarnaast kan het helpen om regelmatig ademhalingsoefeningen te doen, voldoende te slapen, en kleine momenten van ontspanning in je dagelijkse routine in te bouwen.
Ik begrijp natuurlijk dat veel mensen het extra druk hebben in aanloop naar de vakantie, en zeker tijdens de kerstperiode. Maar geloof me, de wereld zal echt niet ophouden met draaien als je ervoor kiest om jezelf niet volledig voorbij te rennen. Gun jezelf wat ademruimte!
Thuis kun je ook je immuunsysteem ondersteunen door gezond te eten, voldoende te bewegen en massages of ontspanningstechnieken te gebruiken. Deze kunnen je zenuwstelsel helpen balanceren en je immuunsysteem versterken.